Onze maatschappij gaat er steeds vaker van uit dat iedereen internet heeft. Het klopt dat senioren bezig zijn met een grote inhaalslag, maar ruim een derde (35%) van de 75-plussers gebruikt nog steeds geen internet en dreigt daardoor buiten de boot te vallen. KBO-PCOB, de grootste seniorenorganisatie van Nederland, besloot deze groep – via een papieren enquête – te vragen waarom zij niet internetten en werd overstelpt met reacties.
Onderzoek Online KBO-PCOB 2019
Vijf redenen waarom senioren niet internetten
“‘Je zelfstandigheid wordt je afgenomen. Heb je geen internet voor bepaalde zaken, dan moet je het maar iemand in je omgeving vragen. Belachelijk! Iedereen wil toch graag zo lang mogelijk onafhankelijk zijn van anderen.’”
Het Internetonderzoek van KBO-PCOB maakte veel los onder de digibete senioren. Bijna duizend ingevulde papieren enquêteformulieren kwamen terug, samen met stapels handgeschreven notities en brieven over hoe het is om in deze tijd geen internet te gebruiken.
KBO-PCOB bevroeg ook de senioren die wel online zijn en het bleek dat zij soms minder handig zijn dan gedacht. Het onderzoek bracht vijf redenen boven tafel waarom senioren ‘nee’ zeggen tegen internet.
1. Het is te moeilijk
Bijna vier op de tien senioren zonder internet gebruiken het niet, omdat ze het te moeilijk vinden. Heel veel mensen vinden zich er te dom voor, omdat ze bijvoorbeeld alleen lagere school hebben gevolgd. Maar ook hoger opgeleiden hebben er problemen mee.
Van de senioren die wel online zijn, verwacht maar liefst driekwart dat internetten in de toekomst voor hen steeds moeilijker gaat worden.
“Als academicus én digibeet met een WAO-uitkering (63 jaar) verkeer ik in een chronische staat van wanhoop en onmacht, doordat ik geen grip heb op het maatschappelijke leven. Vooral bij instanties waar overal telefoonnummers ontbreken.”
M. Elben, Groesbeek
2. Ik heb internet niet nodig, want ik kan alles op een andere manier doen
Bijna drie op de tien digibete senioren hebben internet niet nodig, omdat ze alles via telefoon en papier kunnen regelen. Als deze mogelijkheden wegvallen, komen zij en vrijwel alle andere niet-internetters onherroepelijk in de problemen. Voor nu vinden de meesten het leven zonder internet ook fijner.
3. Ik vertrouw het niet, het is onveilig
Ruim een op de tien digibete senioren zegt internet te mijden, omdat ze het niet vertrouwen.
Ook bij online senioren speelt de vrees voor internetcriminaliteit. 3% van de senioren is ooit slachtoffer geweest van koop- en /of verkoopfraude via internet. En nog eens 3% van de senioren is ooit slachtoffer geweest van een hacker.
“Je hoort zo van die rare dingen. Ik wil wel maar ik durf niet. Als ik op een verkeerde knop druk, raak ik in paniek en weet ik niet meer wat ik doe. Nu doet de buurjongen de belastingen”
Mevrouw C.G. Burggraaf-Lagerweij uit Capelle aan den IJssel
4. Ik ben te oud
Een op de tien senioren zonder internet zegt dat hij of zij te oud is om te internetten. Het gaat dan vooral om 80-plussers.
Bij de online senioren neemt de internetvaardigheid af met de jaren. Zestigers geven zichzelf nog een 9 als rapportcijfer voor hun handigheid, maar bij 75 jaar is dat flink gezakt naar een 5. De redenen: het bedienen wordt te moeilijk (43%), gezondheidsproblemen (20%), en omdat er niemand meer is om hen te helpen (10%).
“Mijn man regelde alles op de computer, maar hij is pas overleden. Nu doen mijn zoon en schoondochter de belangrijkste dingen. Liever zou ik dat zelf doen, maar met mijn leeftijd van 80 jaar valt dat niet mee”
Mevrouw A. van Schie van den Berge uit Zeist
5. Ik kan het niet door ziekte/lichamelijke gesteldheid
7% van de digibete senioren zegt niet te kunnen internetten door hun gesteldheid, bijvoorbeeld slecht zicht en moeilijkere oog-hand-coördinatie. Van de online senioren die denken dat ze in de toekomst geen gebruik meer van internet kunnen maken, verwachtten bijna drie op de tien dat dit komt door gezondheids- en fysieke problemen.