Terugblik op inspiratiedag over onze eindigheid ‘Grenzeloos leven’

Het leven en het levenseinde roepen niet alleen medische of juridische vragen op, maar ook levensvragen. Onder de titel ‘Grenzeloos leven’ organiseerde KBO-PCOB voor de derde keer een dag die inspireerde, ruimte bood om het gesprek aan te gaan, te horen en gehoord te worden. ‘Wanneer je het hebt over de dood, dan begin je bij het leven’. Zo opende dagvoorzitter Arjan Broers de derde Inspiratiedag ‘Grenzeloos leven’ op vrijdag 1 november.

Ruimte voor het levensverhaal

Na het succes van de eerdere edities werd de dag dit keer gehouden in de Cultuurkoepel in Heiloo. Een gebouw van een ingetogen, maar imposante schoonheid. De vele hoge glas-in-loodramen betoveren je door de schitterende lichtinval, de prachtig heldere kleuren en de verhalen die ze vertellen. Een plek die uitstekend past bij het thema van de dag: praten over het levenseinde. Hoe ga je om je levenseinde? Wat doet verdriet met je? Waar haal je troost uit?
Het zijn onderwerpen die leven. Meer dan 225 senioren namen deel en gingen met elkaar het gesprek aan over het levenseinde en de laatste levensfase.

Ochtend

Joris Slaets verzorgde de opening en vertelde boeiend over de manier waarop er omgegaan wordt met ouder worden. Vroeger en nu. De blik van nu is vooral gericht op aandoeningen en behandelen, en veel minder op wat telt in iemands leven. Wat vindt iemand belangrijk of wat wil men graag doen? De patiënt is een mens met een eigen identiteit, levensverhaal en relaties. Hier moet ook bij de dokter ruimte voor zijn. Want als iemand sterft, dan telt wat iemands levensverhaal was en wie daarin belangrijk was.
Vanuit zijn eigen ervaring als arts vertelde Joris Slaets hoe belangrijk het voor mensen is om hun leven met hun naasten goed af te ronden, in plaats van alleen in te zetten op het medisch rekken van het leven.

Ervaringen delen

Na de plenaire lezing konden de bezoekers zelf aan de slag met het thema in zes verschillende workshops. Zij konden met elkaar in gesprek over sterfstijlen, over medische beslissingen of de workshop ‘Schrijf een brief aan je naaste’ volgen. Ook werd er samen gezongen in de workshop ‘Het lied van je leven’. Leo Fijen benadrukte in zijn workshop ‘In vrede sterven?’ onder meer het belang van het goedmaken van contact met naasten en de betekenis en het belang van rituelen.

Troost

In de slotlezing van de dag ging Hella van de Wijst in op het onderwerp troost en de vraag waar mensen troost uithalen. Zij heeft jarenlang over troost met mensen gesproken en is ervan overtuigd dat velen een actieve manier zoeken om met hun verdriet om te gaan. Ze vertelde over haar moeder die altijd in de tuin ging werken als het verdriet haar te machtig werd. Deze en andere voorbeelden werden door de deelnemers herkend en riepen eigen voorbeelden op. Verder bracht Hella verschillende voorbeelden van troost naar voren met beelden, gedichten en film. Een warm verhaal met lichte tonen dat ervoor zorgde dat mensen de dag met een licht gemoed konden afsluiten.

Arjan Broers liet op zijn eigen inspirerende manier door de dag heen bezoekers op verhaal komen en sloot af met een inhoudelijke kwinkslag. Zo zorgde hij ervoor dat mensen tevreden terugkijkend op deze zinvolle dag naar huis vertrokken.

De Inspiratiedag over de laatste levensfase werd georganiseerd door KBO-PCOB, KBO en PCOB Noord-Holland. Deze dag werd mede mogelijk gemaakt door het project ‘Van betekenis tot het einde’ Wilt u meer weten over dit thema, kijk dan op www.ikwilmetjepraten.nu.

Voor vragen kunt u mailen naar Agnes van Balkom: agnes.vanbalkom@kbo-pcob.nl

> Lees het interview met Hella van de Wijst

Presentaties

Hieronder kunt u meerdere presentaties van de dag teruglezen.

> Grenzeloos leven door Joris Slaets

> In gesprek over beslissingen rond het levenseinde

> Leven is ook doodgaan