Hoorzitting in Tweede Kamer over vaccinatiebeleid

Vandaag vindt er in de Tweede Kamer een hoorzitting plaats over het vaccinatiebeleid. Net als vaccinatiedeskundige dokter Ted van Essen, maakt KBO-PCOB zich zorgen over de dalende vaccinatiegraad tegen de griep en het uitblijven van de pneumakokkenprik tegen longontsteking.

Hieronder een korte samenvatting van zijn betoog dat wij van harte onderschrijven.

Wintersterfte

Het is bijna een jaar geleden dat de vorige griepepidemie heerste. Die duurde 18 weken en leidde tot 9500 sterfgevallen, meest ouderen. In Tijd voor MAX van 4 april 2018 vroeg ik met de directeur van de ouderenbond KBO-PCOB, Manon Vanderkaa, aandacht voor deze ‘wintersterfte’.

Voor de dalende vaccinatiegraad tegen griep (influenza) is het kwart over 12! Ongeveer een derde van onze bevolking behoort tot de risicogroep voor influenza. Sinds eind vorige eeuw is de vaccinatiegraad in die doelgroep gezakt van 77 procent naar 50 procent.

Een belangrijke oorzaak van die daling in de vaccinatiegraad is dat het programma de afgelopen 10 jaar niet is vernieuwd. Nederland loopt achter bij de ons omringende landen wat betreft het invoeren van nieuwe, verbeterde griepvaccins. Daarover moet de Gezondheidsraad eerst advies geven en dat gaat veel te traag.

Na een spoedprocedure van het RIVM wordt vanaf 2019 het vernieuwde, viervoudige griepvaccin gegeven, maar er zijn inmiddels ook sterkere griepvaccins met hulpstoffen of met een hogere dosering voor ouderen, en een kindervaccin met levend verzwakt virus, dat je in de neus kunt sprayen. Een universeel griepvaccin, dat niet meer jaarlijks hoeft te worden toegediend, zal helaas nog jaren op zich laten wachten.

Adviezen aan de Tweede Kamer

De vaccinatiegraad onder de (huidige) risicogroepen moet omhoog, door betere voorlichting, inzet van social media, tegengaan van onderschatting van de effecten van griep, en het wegnemen van angst en wantrouwen tegen het vaccin en vaccinatie.

Er moet meer voortvarendheid in de adviezen van de Gezondheidsraad komen, over de aanvullende risicogroepen en over betere vaccins voor specifieke groepen. De vaccinatiegraad onder zorgverleners moet omhoog naar 100 procent, aangezien goed voorbeeld goed doet volgen. Je wilt als dokter of verpleegkundige je patiënten natuurlijk niet besmetten met je eigen griep.

Griep en longontsteking

Een aanzienlijk deel van de oversterfte door griep heeft te maken met longontsteking door bacteriën als pneumokokken, die binnendringen in het door influenzavirus aangetaste luchtwegslijmvlies. Daartegen bestaat al tientallen jaren een vaccin, dat vrijwel overal ter wereld wordt gegeven aan ouderen en andere risicogroepen.

Na bijna 20 jaar nadenken heeft de Gezondheidsraad geadviseerd om alle ouderen tegen longontsteking te gaan inenten. De staatssecretaris heeft besloten dat die pneumokokkenprik voor ouderen van 60 jaar en ouder beschikbaar zal komen. De uitvoering zal over 5 jaren gespreid worden en de prik moet elke 5 jaar herhaald worden.

Mijn advies aan de Tweede Kamer is om de toediening van de griepprik en de pneumokokkenprik te combineren. Dan hoeft men maar één keer naar de huisarts. Die maatregel en alle andere genoemde innovaties zullen leiden tot een verhoging van de vaccinatiegraad en een betere bescherming van ouderen. Dat moet toch te regelen zijn vóór de volgende winter, aldus dokter Ted van Essen.

KBO-PCOB zal zich samen met hem inzetten om dit te realiseren.