Herstel arbeidsmarkt 55+ nog niet in zicht

Werkgevers staan momenteel te springen om nieuwe arbeidskrachten. Toch is er nog geen volledig arbeidsmarktherstel onder de groep vijftigers en zestigers. KBO-PCOB dringt er bij de Kamer op aan om meer te doen.

Senioren komen nauwelijks uit de bijstand (CBS, DFT). De in- en uitstroom van 55-plussers in de WW ontwikkelt zich ongunstiger dan bij de jongere groepen (UWV). Let wel: wie met 55 jaar werkloos raakt (of als zelfstandige zonder opdrachten komt te zitten), moet nog 12 jaar werken. Directeur KBO-PCOB Manon Vanderkaa: “Met weinig of geen inkomen ga je interen op spaargeld of vermogen dat je eigenlijk opzij wilt zetten voor na de pensionering of voor mogelijk te verwachten oplopende zorgkosten.” Het is precies dit fenomeen dat er nog steeds voor zorgt dat er in Nederland in deze leeftijdsgroep de meeste langdurige armoede is onder volwassenen (CBS). Recent koopkrachtonderzoek van KBO-PCOB toont opnieuw aan dat de groep die enkele jaren voor pensionering zit, stukken minder financieel weerbaar is dan de groep reeds gepensioneerden.

Verbeteringen

Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) nam recent goede maatregelen. Zo is het vangnet voor oudere werklozen, de IOW, verlengd. Hierdoor hoeven oudere werklozen minder snel hun vermogen of spaargeld ‘op te eten’. Manon Vanderkaa: “Hiervoor heeft KBO-PCOB lang gepleit. Ook is er grotere inzet dan voorheen op scholing, waarvoor wij hebben geijverd. Dit gebeurt via het STAP-budget. Enorm belangrijk, want slechts de helft van de 55- tot 67-jarigen volgde de afgelopen twee jaar een opleiding of cursus, wat hun kwetsbaarheid op de arbeidsmarkt vergroot (onderzoek ROA).” Verbetering is ook dat flexwerkers, werkzoekenden en werkenden in krimpberoepen in binnenkort aanmerking kunnen komen voor een onafhankelijk loopbaanadviesgesprek.

KBO-PCOB wil nu dat de Tweede Kamer de effectiviteit van al deze maatregelen goed in de gaten houdt. “We vragen om een nauwgezette monitor en om rapportages. Nu er concretere maatregelen lijken te worden genomen om het arbeidsmarktperspectief voor 55-plussers daadwerkelijk te verbeteren, kun je vanuit de Tweede Kamer vinger aan de pols houden om armoede en verdere tweedeling te voorkomen.”

Nieuwe aanpak nodig

De Kamer hield in juni een rondetafelgesprek over het onbenut arbeidspotentieel, zo’n 1 miljoen Nederlanders. Van werkgeverszijde is daarbij de wil geuit om langdurig werklozen in dienst te nemen en daarmee de uitkeringslast voor de overheid omlaag te krijgen. De werkgever vraagt dan wel om een terugvaloptie in geval van arbeidsongeschiktheid of een economische crisis. Dit blijkt vooralsnog niet mogelijk te zijn. “Maar juist in een dergelijke publiek-private aanpak van (ouderen)werkloosheid schuilt perspectief en oplossingen”, zegt Manon Vanderkaa. “De minister gaf aan dat de Kamer geïnformeerd wordt over een nieuwe aanpak (via het programma Simpel Switchen in de Participatieketen). Wat KBO-PCOB betreft kan deze niet vroeg genoeg beginnen, en is het ook hierin zaak dat je dit vanuit de Kamer nauwgezet volgt, vooral wat betreft de effectiviteit in de praktijk. Leidt een vernieuwende aanpak tot kansen, tot arbeid en banen, tot oplossingen?”