De griepprik halen? Doen!

Het griepseizoen staat voor de deur. Tijd dus voor de griepvaccinatie. Een griepprik halen is juist nu een must. Hoe dat zit? Griepdeskundige Ted van Essen, ook bekend als Dokter Ted van Tijd voor Max, legt het uit.

Wat is eigenlijk griep? En bestaat ‘een griepje’?

‘Griep, een griepje en verkoudheid worden vaak op één hoop gegooid. Van een flinke verkoudheid kun je je rillerig en naar voelen, maar het is geen griep. Griep oftewel influenza is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door het griepvirus. Net als bij corona kun je griep hebben zonder er heel ziek van te zijn, maar je kunt ook lang last hebben van de gevolgen of daaraan zelfs doodgaan. Longontsteking is een veelvoorkomende complicatie, omdat je slijmvlies kapotgaat en bacteriën zo naar binnen kunnen komen. En net als bij corona komen hartklachten na griep vaak voor of verergeren ze. Wie griep heeft gehad loopt zelfs vier keer zoveel kans op een hartinfarct. Griep kan ook diabetes ontregelen. Minder bekend is dat griep depressies veroorzaakt. De verkoop van antidepressiva na een griepepidemie neemt toe, laat onderzoek zien. En toch onderschatten we de gevaren van griep.’

Waarom is het juist nu belangrijk om de griepprik te halen?

‘Mede door de coronamaatregelen is er het afgelopen jaar amper griep geweest. Zelf ben ik al twee jaar niet eens verkouden geweest. Nu we dankzij de versoepelingen elkaar weer opzoeken en minder afstand bewaren, kun je op je vingers natellen dat de griep de komende maanden weer stevig zal toeslaan. Daar moet je bij optellen dat onze weerstand is verminderd juist doordát we geen griep hebben gehad. Goede redenen om je te beschermen tegen de mogelijke nare gevolgen van griep.’

Wat hebben we geleerd van de coronavaccinatie?

‘Een heldere les: dat vaccineren een heel goed idee is. Je voorkomt er een hoop ellende mee. Bij een epidemie of pandemie is vaccinatie zelfs de enige weg eruit. In het geval van corona is dat inmiddels heel duidelijk, maar voor griep geldt hetzelfde. De afgelopen tien jaar zijn in ons land jaarlijks gemiddeld 2800 mensen aan griep overleden. En we lijken het te zijn vergeten, maar de zware griepepidemie van 2017 op 2018 maakte in nog geen vijf maanden 9500 slachtoffers. Onder hen waren veel senioren. Zeker voor 60-plussers staat het griepvaccin dus voor voorkomen in plaats van genezen.’

Hoe staat het eigenlijk met de vaccinatiegraad onder ouderen?

‘In 2020 hebben veel meer ouderen de griepprik gehaald dan voorgaande jaren. Dat heeft te maken met de coronapandemie, denken we. Die heeft haarscherp duidelijk gemaakt hoe belangrijk vaccineren is bij het beheersen van luchtweginfecties. De overheid rekent ook dit jaar op een grote opkomst en heeft ruim voldoende vaccins ingekocht.’

Is de griepprik ook nodig als je rond de zestig bent en je jong en fit voelt?

‘Absoluut. Toch laat slechts ongeveer de helft van de prille zestigers zich vaccineren. De rest denkt waarschijnlijk: ik heb die prik niet nodig, want ik ben nog lang niet oud. Maar zestig mag dan het nieuwe vijftig lijken, het afweersysteem gaat daarin niet mee. Hoe fit je ook bent en hoe gezond je ook leeft, je afweersysteem neemt af met het verstrijken van de jaren. Je kunt gewoon minder virussen aan. Ook als je hartstikke gezond bent kun je echt ernstig ziek worden van de griep. De uitnodiging voor de griepprik voor deze leeftijdsgroep is dus zeker niet overdreven.’

Kun je griep krijgen van de griepprik?

‘Nee, dat kan niet. De griepprik is volkomen veilig. Griep krijg je alleen van levend virus en het vaccin is gemaakt met dode stukjes griepvirus. Je kunt wél een ander virus oplopen. In deze tijd van het jaar waren er immers heel wat luchtweginfecties rond. Daarvan kun je flink last hebben, maar zo’n infectie is veel onschuldiger dan griep.

Wat het effect betreft kun je de griepvaccinatie en coronavaccinatie goed met elkaar vergelijken: ze beschermen je tegen complicaties van de ziekte en dus tegen ziekenhuisopname en alle mogelijke ellendige gevolgen van dien.’

Hoe haal ik die griepprik?

‘Bij de huisarts of in de zorginstelling waar je woont. Dankzij het Nationaal Programma Grieppreventie krijgt iedereen van zestig jaar en ouder deze of volgende maand vanzelf een uitnodiging van de huisarts. Dat geldt ook voor mensen onder de zestig met een medische indicatie, zoals diabetes, een nieraandoening, longziekte, luchtwegaandoening en hart- en vaatklachten. In de brief staat op welke datum en hoe laat je de prik gratis kunt halen. Doen hoor!’