Beeldvorming rond ouder worden

Tijdens de Tafel van Tien over ‘beeldvorming over ouder worden’ op 13 juni 2019 spraken de tafelgasten met elkaar over beeldvorming door senioren zelf en beeldvorming door anderen. Hoewel de deelnemers voor het merendeel positief spraken over deze fase in hun leven, kwam ook de quote naar boven “iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn.”

Actueel

‘Beeldvorming over ouder worden’ is een thema dat leeft onder de achterban van KBO-PCOB. Het is ook een onderwerp dat in het pact ‘Waardig ouder worden’ expliciet aandacht heeft gekregen. “Ons Manifest ‘Waardig ouder worden’ is omarmd door de politiek en we zien nu echt dat het werk in uitvoering is geworden,” aldus Manon Vanderkaa, directeur KBO-PCOB. “Een van de punten daarin was beeldvorming rond het ouder worden en de herwaardering van het ouder worden. Als je oud-worden ziet als een nare levensfase, is dat veel te negatief.”

Een plezierige levensfase

De deelnemers aan de Tafel van Tien spraken over de rijkdom van het hebben van familie en het met veel plezier actief blijven voor de samenleving. Velen zetten zich in als vrijwilliger en geven op hun eigen manier invulling aan het ‘omzien naar elkaar’.

Als oudere kun je doen wat je wilt, je hóeft minder van de anderen, maar ook van je zelf. Dat is positief. Men gaf wel aan dat van buitenaf soms wordt verwacht dat ‘het te veel zal worden’. Als men eenmaal de 80 is gepasseerd, is de kans op commentaar in de trant van “doe maar rustig aan” groter. Maar leeftijd is slechts een getal, de ene oudere is veel vitaler dan de andere, zelfs al is zijn of haar leeftijd hoger.

Oud worden ervaren

Gezondheid is wel een reden om de activiteiten aan te passen, of een andere woning te kiezen. Wat dat betreft is ouder worden een proces van afscheid nemen, achterlaten. Maar de kunst van afscheid nemen gaat gepaard met de geruststelling dat je je herinneringen meeneemt.

Over het gebruiken van hulpmiddelen zijn de meningen verdeeld. “Wel een bril, maar geen gehoorapparaat,” vatte een deelnemer het samen. En dat terwijl dovige gesprekspartners wel wat ergernis oproepen onder senioren onderling. Maar ouderdom komt met gebreken. Om op bijeenkomsten het praten over kwalen in te perken, gaf een deelneemster als tip om er een tijdslimiet voor in te stellen. “Het helpt echt als je zo’n kookwekker zet!”

Tussen generaties

Elke oudere wil waardig oud worden en het regelen van zaken als die waardigheid in gevaar komt, bijvoorbeeld in het geval van dementie, kan veel rust geven. Juist in dat verband zijn kinderen, of andere naaste familie, belangrijk om op terug te kunnen vallen. Als die ontbreken, maakt men zich meer zorgen. Ook over dreigende eenzaamheid als men minder actief kan zijn.

“Een nieuw type bejaardentehuis zou wel een oplossing kunnen zijn voor eenzame ouderen. Ik heb mijn schoonouders zien opbloeien toen zij in het bejaardentehuis gingen wonen. Zij hoefden veel minder zelf te doen, hadden een mini-appartement. Ze konden de was de deur uit doen, en ze konden een maaltijd bestellen,” aldus een deelneemster.

Maar er zijn ook voordelen aan het langer thuis wonen, in een wijk met allerlei mensen. Diverse tafelgasten vertelden hoe zij zelf genoten van de contacten met jonge mensen en kinderen, zoals een docent: “Ik geef les in ondernemen op scholen. Ik vertel uit de praktijk. En dan krijgen ze ook echt informatiehonger. Dan word je gewaardeerd… Ze denken dan “dat oudje doet het nog best.” Daarop reageerde een andere gast met: “Nee, ze vergeten je leeftijd.”

Smeerolie

Voor veel senioren geldt dat zij zolang ze kunnen, mee willen doen en van betekenis willen zijn door hun talenten, kennis en ervaringen in te zetten. “Vroeger deden senioren niet meer zo veel, maar nu willen mensen toch echt nog iets gaan doen. Echt iets gaan betekenen. De tafelgasten vertelden enthousiast over de diverse projecten waar zij zich voor inzetten: belangenbehartiging, onderwijs, verenigingsleven en meer. “Dingen draaien gewoon ook op vrijwilligers; senioren worden daar ook gewaardeerd. Zij zijn de smeerolie van de samenleving. En er zit ook veel kennis bij ouderen. Dat vind ik soms echt fantastisch.”

Herwaardering van senioren

Een deelneemster aan de Tafel van Tien zei: “Er valt nog veel te doen, maar er zijn ook veel mensen en organisaties die zich daar al mee bezighouden. De kunst is om die met elkaar te verbinden en de krachten te bundelen. KBO-PCOB is daarin een grote en belangrijke speler, die veel mensen lokaal en regionaal voedt en ondersteunt.” Er werd met veel enthousiasme gesproken over manieren om ook jonge senioren te betrekken bij KBO-PCOB.

Tot slot werd deze sessie van de Tafel van Tien afgesloten met een mooie overpeinzing:

Een laatste overpeinzing

Mijn oude dag is aangebroken.
Het heeft zo z’n voordelen,
maar ideaal is het niet.
Ik dacht toen ik jong was:
Als ik oud ben, ga ik hele dagen
lekker liggen op de bank
met een boek.
Maar nu zou ik
dolgraag mijn werk weer doen.
Het kan niet.
Leer ermee leven,
oud zijn is een uitdaging.
Leef met de dag,
tel je zegeningen.
Wees taai als een geranium
en kijk elk voorjaar of je weer tot bloei kan komen.

> Meer informatie over de Tafels van Tien