Wim Daniels Ons dorp
Tekst: Arjan Visser
Foto’s: Janita Sassen
Taalkundige, cabaretier, spreker, schrijver en presentator Wim Daniëls is zo’n beetje overal te zien en te horen, zoals in de tv-serie Het Dorp met Huub Stapel. In zijn eigen geboortedorp Aarle-Rixtel verdwijnt onze Wim, zoon van d’n Rooie Bart, in het decor van zijn verhalen. En vertelt hij honderduit over zijn dorpsgenoten en het dorpsgevoel.
Aardappels en fotootjes
Tijdens de lunch vertelt Wim Daniëls over zijn liefde voor Aarle-Rixtel. Saamhorig en sociaal; dat zijn de woorden die het vaakst vallen. Een tijdje geleden heeft hij dat gevoel nog in een gedichtje proberen te vangen. Het prijkt sinds juli 2021 op een muur van de Buurtkamer, een gemeenschappelijke ruimte van het plaatselijke woonzorgcentrum:
Een dorp is vooral dorps/ door zijn dorpelingen/ die zonder meer en maar/ het besef koesteren/ dat een dorp een dorp is/ met ruimte om zich heen/ en oog voor elkaar.
Kleinschaligheid
Maar misschien nóg mooier dan het pleidooi voor kleinschaligheid zijn de anekdotes waarin allerlei excentrieke dorpsfiguren figureren. Een van hen was zijn eigen vader, Rooie Bart, die ‘meer riep dan sprak’, jarenlang voor Sinterklaas speelde en het liefst alle dagen aardappels at.
‘Warm of koud, dat maakte hem niks uit. Maar op een dag bleef er eentje in z’n keel steken en toen heeft mijn moeder dokter Dijkman, die aan de overkant van de straat woonde, erbij gehaald, nét op tijd – anders was-ie gestikt. Hij liep al paars aan, zei m’n moeder altijd als ze dit verhaal voor de zoveelste keer vertelde.’
Waarna hij moeiteloos doorgaat over het fotootje van die dokter dat jarenlang een prominente plaats in de huiskamer van de familie Daniëls had. Mijn moeder had enorm veel bewondering voor die man. Hij heeft al haar kinderen op aarde geholpen, ook een doodgeboren meisje en een jongetje dat maar anderhalve maand oud is geworden. Ik ben naar hem vernoemd. Hij werd hier op het kerkhof begraven.’
‘Ik wil het altijd opnemen voor de gewone man of vrouw’
Sociaal bewogen
Hij heeft alleen maar mooie herinneringen aan al die mensen uit het dorp, maar weet ook dat er nog iets anders is dat hem zo sociaal bewogen heeft gemaakt.
‘Mijn vader heeft jarenlang onbeschermd het allervuilste werk in een metaalfabriek gedaan en mijn moeder werkte als keukenmeisje voor een fabrikant die geregeld wat aan te merken had op haar kookkunsten. Ik denk dat ik het daarom nog altijd wil opnemen voor de gewone man of vrouw.’
Janske en Drika
Over twee van die mensen gaat het verhaal van de zussen Janske en Drika. Hij vertelt het met liefde, keer op keer.
‘Ze woonden bij ons in de straat. Ik was student en zij hadden gevraagd of ik in het huis naast hen wilde komen wonen. Zo kon ik hen wat helpen als het nodig was. Op een gegeven moment hebben we zelfs een intercom aangelegd en werd ik zelfs een keer opgetrommeld om bij Janske een zetpil in te brengen. Mijn burenhulp is nooit hechter geweest.
Alhoewel: toen Janske in 1982 stierf, ging Drika naar het bejaardenhuis. Ze vroeg me of ik ervoor kon zorgen dat ze later bij haar zus begraven zou worden. Vijf jaar later was het al zover. Er was echter één probleem…’
Belofte nakomen
De begrafenisondernemer had gezegd dat er voor Drika geen plaats was in het graf. Haar zus zou jaren eerder ‘te hoog’ begraven zijn. En de doodsgraver wilde haar niet alsnog lager leggen. Omdat Wim zijn belofte na wilde komen, nam hij contact op met de burgemeester en toen die op reis bleek, met de commissaris van de Koningin. Hij wilde weten of hij zélf het graf wat dieper mocht uitgraven. Dat mocht. De avond voor de begrafenis. Met het hek op slot.
‘Ik heb er heel lang nachtmerries van gehad, maar goed, het is gelukt en ik heb mijn belofte aan Drika kunnen inlossen…’
Stukje bos
Zijn ogen dwalen over het kerkhof. ‘Prachtige plek, toch?’ Niet dat hij er zelf wil komen te liggen. Wim kiest liever voor een crematie. En misschien kunnen ze zijn as dan verstrooien in het stukje bos dat hij onlangs – wegens de verhuizing van een huis met een tuin naar een appartement op de zoveelste verdieping in het centrum van Eindhoven – heeft aangeschaft.
Daar kapt hij nu het dorre hout, plukt bramen en mijmert over het leven. Zijn bosje ligt net buiten Aarle-Rixtel, het dorp waar hij niet per se meer hoeft te wonen, maar wel altijd een beetje bij in de buurt wil zijn.
Word abonnee!
Neem nu een abonnement op het Magazine van KBO-PCOB en geniet van mooie interviews, aangrijpende verhalen, stevige dossiers en handige informatie. Profiteer bovendien van de vele voordelen die u als abonnee geniet en doe mee aan de winacties.