Hoe vieren we Pasen?
Tekst: Rob Hoekstra
Foto’s: Shutterstock
Pasen is een tijd van hoop. Iedereen heeft zo zijn eigen rituelen en tradities voor dit bijzondere feest.
Arjan Plaisier (67), theoloog en predikant bij de Protestantse Gemeente
‘Pasen is als het ware opnieuw geboren worden’
‘Pasen is een periode van vreugde. Juist in deze tijden van ontbrekend optimisme, crises en eindigheid biedt Pasen met de wederopstanding van Christus hoop en uitzicht. Pasen is als het ware opnieuw geboren worden. Dat vieren we’, aldus Arjan Plaisier (67), theoloog en predikant bij de Protestantse Gemeente in Amersfoort.
Binnen het christendom is Pasen een van de belangrijkste feesten. Dat begint met de paaswake, waarin gelovigen hun doopbelofte vernieuwen en de komst van het licht van Christus vieren. ‘De veertigdagentijd, die dit jaar op woensdag 22 februari begon, is een periode van bezinning, boetedoening en gebed.
De week voor Pasen noemen we ook wel de Stille Week. Dan staan we stil bij de weg die Jezus aflegde voor zijn sterven. Vanaf Palmzondag, de intocht in Jeruzalem, tot paasmorgen.’
Marianne van Praag, rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeente
‘We vertellen het verhaal van de uittocht uit Egypte’
‘Wij waren slaven. We weten wat het is om de underdog te zijn. Dat beseffen, vertellen en overbrengen naar het huidige dagelijkse leven waarin we onze vrijheid vieren en koesteren, én openstaan voor anderen. Dat is voor mij inherent aan Pesach’, zegt Marianne van Praag, rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeente (LJG) in Den Haag.
Pesach
Met Pesach, het joodse Pasen, vieren Joden de uittocht uit Egypte volgens het tweede Hebreeuwse Bijbelboek Exodus en herdenken de bevrijding van de slavernij. Ze trekken naar het beloofde land Kanaän. Mozes ontvangt hierbij van God de Thora; de joodse wet die de basis vormt van het joodse geloof. Pesach wordt altijd in de lente gevierd.
Sederavond
Van Praag viert Pesach twee avonden, waarvan de eerste in familiekring en de tweede avond in de synagoge. ‘Op de eerste avond, de sederavond, zijn we met familie bij elkaar en vertellen we, in vaste volgorde, het verhaal van de uittocht uit Egypte. Dan steken we, zoals bij alle feestdagen, kaarsen aan en zeggen de zegenspreuk over de wijn.
Volgens traditie worden er vier glazen wijn gedronken en eten wij een week lang matses; plat, niet gerezen brood. In opdracht van God moesten de joden voor hun vertrek uit Egypte snel broden bakken zonder toevoeging van zuurdesem. Daarom mogen we tijdens Pesach geen gerezen voedsel eten. Ook een traditie is dat het jongste kind dan zingend vier vragen stelt over de rituelen van Pesach.’
Pastoor Rudolf Scheltinga (58) van de Oud-Katholieke kerk
‘Pasen is het feest van het licht. We ontsteken de paaskaars’
‘Met Pasen breekt de tijd van nieuw leven aan. Een tijd van hoop en verwachting. We herdenken en vieren dat Jezus uit de dood verrees. Het paasfeest markeert ook het einde van de vastenperiode’, zegt pastoor Rudolf Scheltinga (58) van de Oud-Katholieke kerk in Amersfoort, Arnhem en Nijmegen.
Feest van licht
Voor Scheltinga is Pasen vooral het feest van het licht. ‘We ontsteken de paaskaars en deze wordt na het pinksterfeest gedoofd. Daarmee benadrukken we dat de Heer ons niet als wezen heeft achtergelaten. Maar hij heeft zijn geest gezonden waardoor de gemeente zelf drager van het licht van Jezus Christus is. Omdat Pasen het feest van vernieuwing en nieuw leven is, worden de paaskaars, maar ook het doopwater en de olie die bij de toediening van de sacramenten doop en vormsel worden gebruikt, ‘ververst’.’
Gusta Willems (53) gaat ieder jaar naar de Matthäus-Passion
‘Wij waren na de uitvoering tot tranen toe geroerd’
‘De veertigdagentijd vind ik het hoogtepunt in het kerkelijk jaar. Wat die tijd voor mij persoonlijk compleet maakt, is de Matthäus-Passion van Johann Sebastian Bach. Daar ga ik elk jaar naartoe. Ik vind het gewoonweg prachtig en bijzonder. Vol passie en expressie wordt het lijdensverhaal van Jezus vertolkt. Maar ook met emotie en troost. Bach is mijn held’, zegt Gusta Willems (53) uit Soest.
Gusta gaat niet jaarlijks naar dezelfde locatie. ‘Dat kan in Amersfoort of Bilthoven zijn. Of, net zoals dit jaar in het Concertgebouw in Amsterdam. Het Koninklijk Concertgebouworkest en het Groot Omroepkoor maakten er een memorabele avond van. Het is een universeel verhaal. Over lijden. Over sterven. Over goed doen. Het is herkenbaar voor veel mensen. Wij waren na de uitvoering tot tranen toe geroerd.’
Jolanda Waijenberg is fan van het tv-programma The Passion
‘Met zoveel mensen achter het kruis lopen was waanzinnig’
‘Het verhaal van Jezus sprak me aan. En dat het mooi en modern wordt verteld en gezongen’, zegt Jolanda Waijenberg uit Zuidoostbeemster. Ze is fan van en deed in 2018 mee aan het tv-programma The Passion, een muzikaal-bijbels evenement over het lijden, sterven en de opstanding van Jezus Christus. Dit tv-spektakel vindt ieder jaar op Witte Donderdag plaats en telkens op een andere locatie.
‘Nadat ik in 2016 in aanraking kwam met de kerk Hebron in Amsterdam en het geloof vond, heb ik altijd gezegd dat als The Passion in Amsterdam komt, ik erheen wil. Dat was in 2018 het geval. Ik zag via Facebook de oproep om mee te lopen. Gelukkig lukte mij dat.
De sfeer was mooi en rustig. Met zoveel mensen, meer dan zevenhonderd, achter het kruis lopen was waanzinnig. Je was één met de lijdensweg van Christus’, aldus Jolanda.
Word abonnee!
Neem nu een abonnement op het Magazine van KBO-PCOB en geniet van mooie interviews, aangrijpende verhalen, stevige dossiers en handige informatie. Profiteer bovendien van de vele voordelen die u als abonnee geniet en doe mee aan de winacties.